Park w Żaganiu został założony wokół Pałacu Wallensteina, którego początki sięgają przełomu XIII/ XIV wieku. Pierwsze informacje o istniejącym w tym miejscu ogrodzie pochodzą z czasu rządów Albrechta von Wallenstaina. Z jego inicjatywy w roku 1628 po południowej stronie zamku założono zwierzyniec. Następnie, w okresie zamieszkiwania pałacu przez ród Lobkoviców, czyli w latach 1646 – 1786, utworzono tutaj ogród w typie francuskim, którego istnienie potwierdza jeszcze w roku 1858 Fryderyk Teichert – książęcy inspektor ogrodowy, w swojej publikacji o parku książęcym określając go jako „stary szpaler francuski". Przejście dóbr żagańskich w ręce Piotra Birona także odnalazło odzwierciedlenie w pracach w obrębie majątku. W roku 1787 książę zlecił pierwsze nasadzenia, a w kwietniu 1796 roku wprowadził regularny podział placu przed pałacem obsadzając go lipami i wytyczając barierkami. Dwa lata później cała posiadłość została otoczona murem o wysokości 3,5 m. Wówczas też wzniesiono w obrębie parku oranżerię oraz tzw. Kavalierhaus. Oba budynki powstały w duchu klasycystycznym według projektów Christiana Valentina Schultze.

Wraz z przejęciem rządów w księstwie żagańskim przez Dorotę Talleyrand-Perigord rozpoczął się zupełnie nowy okres kształtowania parku i pałacu. Prace prowadzone łącznie na obszarze około 205 ha swym zasięgiem objęły także tzw. Belarię położoną przy drodze prowadzącej do Kożuchowa oraz park przy książęcym pałacyku myśliwskim. Urządzanie założenia rozpoczęte w roku 1844 ukończono w roku 1859.
Rozplanowanie parku oparto na różnych obszarach ogrodowych w centrum, na obrzeżach przechodzących w park krajobrazowy. Całość obszernego założenia parkowego stworzył Fryderyk Teichert – książęcy inspektor ogrodowy. Po nim funkcję tę przejął Hermann Gireoud. Nie bez znaczenia dla wyglądu parku pozostawał bezpośredni nadzór nad pracami ich inicjatorki – księżnej Doroty Talleyrand-Perigord, która częstokroć zasięgała opinii księcia Hermanna Ludwiga Heinricha von Pückler z Muskau, twórcy parku Mużakowskiego.

Wewnętrzną kompozycję parku tworzył ogród pałacowy, który stanowił jednocześnie ogród kwiatowy (pleasureground) i park złożony z bażanciarni oraz elementów zdobiących, wzbogacanych sezonowo egzotycznymi roślinami przechowywanymi przez zimę w oranżerii.
Zewnętrzna kompozycja parku rozpościerała się od terenu Parku Górnego aż do dworca kolejowego, obejmując swoim zasięgiem także bezpośrednie otoczenie pałacu myśliwskiego znajdującego się w lasach położonych blisko dworca. Większość wzniesionych wówczas budynków reprezentowała styl zwany „szwajcarskim". W tej stylistyce utrzymane były: siedziba inspektora ogrodu, Domek Portiera, Pałacyk Myśliwski – Waldschloss oraz Cottage na terenie Belarii. Pojawiały się także budowle w stylu włoskim, takie jak Domek Wartownika i Domek Wędkarski. W stylu neogotyckim przebudowano natomiast kościół p.w. św. Krzyża i wzniesiono zabudowania szpitala p.w. św. Doroty. Zgodnie z ówczesnymi tendencjami tę część założenia ukształtowano jako park krajobrazowy swobodnie rozpostarty pomiędzy urządzeniami parkowymi. Stanowiło to realizację idei pucklerowskich, zharmonizowania elementów wprowadzanych przez człowieka z naturalnym otoczeniem.

Park żagański już około połowy XIX wieku zyskał sobie miano dzieła równorzędnego z parkiem w Muskau i Branitz. Pisał o nim między innymi Heinrich Jägner wskazując, że Żagań nie ma sobie równych w Niemczech pod względem bogactwa dekoracji kwiatowych. Będące efektem wieloletniej pracy księżnej Doroty i ogrodnika Fryderyka Teicherta, dzieło na trwałe zmieniło obraz miejscowości. Obecnie pałac i park w Żaganiu wspólnie tworzą unikalny zespół rezydencjonalny, stanowiący architektoniczną dominantę w urbanistyce miasta.